WAHYU MAKUTHARAMA

            Ing Gunung Kutharunggu ana pandhita kang gentur tapa, peparabe Begawan Kesawasidhi. Nuju sawijining lenggah ing padhepokan nampa pisowane para siswa , ing antarane yaiku Anoman. Anoman nyuwun katrangan marang Sang Begawan babagan lelakoning urip kang dirasakake.w

“Dhuh Sang Pandhita ingkang tuhu pana ing pamawas miwah lebda ing pitutur luhur, punapa sebabipun dene Gusti kula Prabu Ramawjaya, Raden Leksmana Widagda, Paman Sugriwa, lan para kadang wanara sampun sawetawis wekdal wangsul dhateng alam kelanggengan dene kula taksih gesang kemawon. Kula sampun rumaos waleh gesang, pramila nyuwun paduka tedahaken pundi marginipun pejah kula!”

“anoman, menepna tyasira lan weningna pikirira. Pati lan uriping titah mono karegem ing panguwaosing Gusti Kang Maha Kuwaos. Titah mung sadrema nglakoni. Dene sira isih ginanjar urip sebab isih ana kuwajiban sing durung paripurna mungguhing sira,” mangkono pangandikane Begawan Kesawasidhi kanthi sareh.

“O, makaten Sang Begawan. Inggih....inggih, sinausa namung saklimah dhawuh pangandika paduka pangrasos kula kados dene lumampah ing wanci panglong kedadak kepapak obor sewu, saksana padhang semrawang manah kula,”ature Anoman rumangsa antuk pepadhang.

Sawise paring piwulang marang para siswa Begawan Kesawasidhi banjur dhawu supaya para siswa tansah ngreksa katentremaning pertapan.

Para Kurawa kang dipandhegani dening Adipati Karna lan Patih Sengkuni gawe kisruh ing pertapan. Patih Sengkuni seneng laku goroh, sedyane pengen ketemu Sang Begawan kepengin njaluk wahyu Makutharama. Kurawa diendhakake ora gelem malah nantang perang para siswa Kutharunggu. Anoman minangka tetungguling siswa Kutharunggu nandangi kridhane para Kurawa. Durung nganti ana kang tumekeng tiwas, para Kurawa wis bubar mawut kesapu Angin Garudha ajining Anoman.

Sirep gara-gara ing Kutharunggu. Begawan Kesawasidhi nampa pisowane Raden Arjuna kang kadherekake punakawan catur. Sedyaen kepengin suwita marang Sang Begawan. Sang Begawan uninga menawa Raden Arjuna satriya trahing kusuma rembesing madu tur gentur tapane lan mantheng panembahe. Pasuwitane Raden Arjuna tinampa kanthi sarjuning penggalih dening Sang Begawan. Sawise tinampa nggone suwita, Raden Arjuna nyuwun kaparingan Wahyu Makutharama. Sang Begawan nuli maringake Wahyu Makutharama marang Raden Arjuna.

Wahyu Makutharama iku kanugrahan arupa wedharan piwulang luhur agemaning Prabu Ramawijaya nalika ngasta negara Pancawati. Wujude piwulang Hastha Brata utawa laku cacah wolu. Uga diarani watak utawa hambeg wolung prakara. Jejering raja ngasta panguwasa kudu kagungan laku utawa hambeging tirta, kisma, dahana, samirana, aldaka, samodra, candra, lan surya.

Sepisan wataking tirta, werdine tansah bisa andhap asor ora ngremehake liyan. Kapindho wataking kisma, tegese tansah murah asih mring sasama. Katelu wataking dahana, werdine tansah bisa mrantasi prakara. Kapat wataking samirana, tegese tansah nliti adhengan sasana. Kalima wataking aldaka tegese tansah teguh santosa. Kanem wataking samodra, tegese tansah sabar ing penggalih. Kapitu wataking candra, werdine tansah aweh pepadhang jroning swasana peteng. Kawolu wataking surya, tegese tansah aweh daya kekuwatan lan suka tetulungmarang kawula.